LỜI GIỚI THIỆU
Ngày 21-8-2000, Chính phủ ban hành Nghị định số 37/2000/NĐ-CP chia huyện Mang Yang thành 2 huyện: huyện Đak Đoa và huyện Mang Yang. Huyện Mang Yang (hiện nay), với tổng diện tích tự nhiên 1.126,77 km2, bao gồm các đơn vị hành chính đó là 11 xã: Đak Trôi, Kông Chiêng, Đe Ar, Kon Thup, Lơpang, Đăk Djrăng, Đak Yă, Đak Tơlei, Đăk Jơta, Ayun, Hra và thị trấn Kon Dơng. Dân số hiện nay 54.879 người, trong đó đồng bào dân tộc thiểu số 32.622 người, chiếm 59,44% dân số.
Mang Yang là địa bàn có vị trí chiến lược quan trọng; phía bắc giáp huyện Đak Đoa; phía nam giáp huyện Ia Pa, phía đông giáp huyện Kông Chro, Kbang, Đak Pơ; phía tây giáp huyện Chư Sê và Đak Đoa; có đường quốc lộ 19 - con đường huyết mạch nối các tỉnh Tây Nguyên với các tỉnh duyên hải miền Trung; Mang Yang cách thành phố Pleiku 37 km. Trong hai cuộc kháng chiến, Mang Yang là địa bàn trọng điểm tranh chấp quyết liệt giữa ta và địch. Ngày nay, Mang Yang đã trở thành địa danh quen thuộc, gắn với tên đèo Amăng Yang với những chiến công oanh liệt qua hai cuộc kháng chiến trường kỳ...
Sau khi Đảng Cộng sản Đông Dương thành lập (1930), phong trào yêu nước của các dân tộc Mang Yang đã sớm được gieo mầm. Từ khi thành lập chi bộ cộng sản đầu tiên (1-10-1945) và tiếp theo là sự ra đời Đảng bộ tỉnh Gia Lai (10-12-1945), phong trào cách mạng Mang Yang cũng như cả tỉnh nhanh chóng phát triển. Đến ngày 20-10-1950, Đảng bộ huyện Pleikon được thành lập ở phía bắc đường 19. Tháng 8-1950, hai chi bộ Đe King và Đe Ar (thuộc Đảng bộ huyện Đak Bơt) hình thành ở phía nam đường 19 đảm nhiệm vai trò lãnh đạo toàn diện phong trào cách mạng của địa phương.
Nhân dân các dân tộc huyện Mang Yang có lịch sử văn hóa lâu đời, có truyền thống yêu nước. Dưới sự lãnh đạo của Đảng, nhân dân các dân tộc đã đoàn kết một lòng, kiên cường chịu đựng gian khổ, hy sinh, quyết tâm đi theo Đảng, Bác Hồ để kháng chiến kiến quốc và đã lập được nhiều chiến công hiển hách, góp phần vào thắng lợi vĩ đại của dân tộc, giải phóng quê hương, thống nhất đất nước. Đảng bộ và nhân dân các dân tộc huyện Mang Yang đã vinh dự được Đảng và Nhà nước phong tặng danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân.
Hòa bình lập lại, Đảng bộ và nhân dân các dân tộc huyện Mang Yang vững tin bước vào cuộc đấu tranh mới không kém phần gay go, phức tạp: khôi phục và phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội, củng cố quốc phòng, an ninh, bảo đảm cuộc sống hạnh phúc yên lành cho nhân dân, quyết tâm phấn đấu xây dựng huyện Mang Yang giàu mạnh, góp phần thực hiện thắng lợi công cuộc công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.
Trải qua 60 năm chiến đấu và xây dựng (1950 - 2010), Đảng bộ và nhân dân Mang Yang đã viết nên những trang sử hào hùng, từ khởi nghĩa giành chính quyền thành công trong Cách mạng Tháng Tám năm 1945, đến tiến hành hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ thắng lợi (1945 - 1975); chuyển qua thời kỳ 35 năm xây dựng kinh tế, phát triển văn hóa - xã hội, củng cố quốc phòng - an ninh đã đạt được những thành tựu to lớn.
Suốt chặng đường lịch sử vẻ vang đó đã sáng ngời biết bao thế hệ cán bộ, đảng viên kiên trung bất khuất, bao lớp chiến sĩ gan dạ, dũng cảm và hàng vạn quần chúng cách mạng yêu nước đã ngã xuống trên chiến trường, trong lòng địch, nơi ngục tù đế quốc để hun đúc nên những phẩm chất anh hùng của Đảng bộ trên một mảnh đất anh hùng.
Ghi lại những chặng đường đầy hy sinh gian khổ nhưng vô cùng vẻ vang và rất đỗi tự hào của Đảng bộ và nhân dân các dân tộc trong huyện là điều vô cùng cần thiết và có ý nghĩa quan trọng trong giai đoạn hiện nay và mai sau. Qua đó, chúng ta tổng kết được những kinh nghiệm lãnh đạo phong trào cách mạng của Đảng bộ; đồng thời biểu dương những tấm gương tiêu biểu trong chiến đấu, lao động sản xuất, bảo vệ và xây dựng quê hương. Từ đó giáo dục truyền thống cách mạng, bồi dưỡng lòng tự hào về quê hương, đất nước, niềm tin yêu đối với Đảng, Bác Hồ, khích lệ cán bộ, đảng viên cùng nhân dân phát huy truyền thống cách mạng anh hùng, đoàn kết, quyết tâm thực hiện thắng lợi công cuộc đổi mới của Đảng.
Nhận thức và quán triệt nhiệm vụ đó, thực hiện Chỉ thị 15 - CT/TW ngày 28- 2- 2002 của Ban Bí thư Trung ương Đảng (khóa IX) về tăng cường và nâng cao chất lượng nghiên cứu biên soạn Lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam, Thường vụ Huyện ủy Mang Yang khóa XIV ra nghị quyết biên soạn, tái bản cuốn Lịch sử Đảng bộ huyện Mang Yang (1945 - 2010). Cuốn Lịch sử Đảng bộ huyện Mang Yang lần này được sửa chữa, bổ sung, nâng cao chất lượng trên cơ sở nội dung cuốn Lịch sử Đảng bộ huyện Mang Yang (1945 - 1995), đồng thời biên soạn tiếp Lịch sử Đảng bộ giai đoạn (1996 - 2010).
Dưới sự lãnh đạo của Ban Thường vụ Huyện ủy, sự hướng dẫn về mặt nghiệp vụ của Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy, sự cộng tác nhiệt tình của các đồng chí nguyên là cán bộ lãnh đạo huyện qua các thời kỳ, Ban biên soạn đã nỗ lực sưu tầm tư liệu mới qua các nhân chứng hãy còn sống, qua Lịch sử Đảng bộ Gia Lai năm 2005, cùng lịch sử Đảng bộ các huyện và các ban ngành mới xuất bản gần đây để biên soạn cuốn Lịch sử Mang Yang (1945 - 2010) có nội dung phong phú hơn.
Tuy nhiên, tư liệu thành văn còn ít, nhiều nhân chứng lịch sử đã qua đời; địa giới hành chính của huyện nhiều lần thay đổi, năng lực của cán bộ biên soạn còn hạn chế nên cuốn sử không tránh khỏi những thiếu sót nhất định.
Ban Thường vụ Huyện ủy xin chân thành cảm ơn sự lãnh đạo của Ban Thường vụ Tỉnh ủy, sự hướng dẫn của Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy; sự giúp đỡ của Ban Thường vụ Huyện ủy Đak Đoa, các cơ quan, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia; các đồng chí cán bộ lão thành cách mạng; các đồng chí nguyên là lãnh đạo chủ chốt của huyện, cùng nhiều cán bộ và nhân dân trong huyện đã đóng góp công sức, trí tuệ quý báu cho việc biên soạn và tái bản cuốn Lịch sử Đảng bộ huyện Mang Yang (1945 - 2010).
Để thiết thực chào mừng Đại hội Đảng bộ huyện lần thứ XV, kỷ niệm 10 năm thành lập huyện (10- 2000 – 10-2010), chào mừng 60 năm ngày truyền thống của Đảng bộ huyện (20-10-1950 – 20-10-2010); Ban Thường vụ Huyện ủy trân trọng giới thiệu với đồng bào, đồng chí và bạn đọc cuốn sách Lịch sử Đảng bộ huyện Mang Yang (1945 - 2010) và mong nhận được sự chân tình phê bình, góp ý để lần tái bản sau nội dung cuốn sử đạt chất lượng cao hơn.
TM. BAN THƯỜNG VỤ HUYỆN ỦY
TRẦN THỊ HOÀI THANH
Ủy viên Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Gia Lai Bí thư Huyện ủy Mang Yang.